Condities - Thomas Heerma van Voss
Intelligent geschreven roman over ziekte en controle
Thomas Heerma van Voss publiceerde zijn eerste roman toen hij pas negentien jaar oud was. Dit jaar, elf jaar na zijn debuut en veel literaire ervaring rijker, verschijnt zijn vuistdikke, intelligent geschreven roman Condities.
Condities lijkt af en toe een verhaal met een gelaagdheid zoals in de sci-fi film Inception. Het gaat over de schrijver Vincent Pek, die schrijft over een collega met de naam Gregor. Zowel Thomas Heerma van Voss, als Vincent Pek, als Gregor lijden aan de ziekte van Crohn. Dat zou af en toe verwarrend kunnen werken, maar dat is niet het geval. Door de precieze en zorgvuldige aanpak slaagt de auteur erin helder weer te geven wat zich afspeelt en wat in welke laag van het verhaal gebeurt. In interviews stelt Heerma van Voss dat het boek niet over hemzelf gaat, maar zijn eigen ervaringen met de ziekte vormen wel de bron van inspiratie.
De ziekte wordt in al zijn facetten tot in detail beschreven, wat een kleurrijke uitwerking heeft: de schaamte en de pijn, het gebrek aan controle, maar ook vrij letterlijk en uitvoerig alle lichamelijkheden die komen kijken bij een chronische darmziekte.
Als er naar wordt gevraag geeft ook de roman-auteur Vincent Pek steeds aan dat het boek dat hij schrijft over Gregor (volgt u mij nog?), niet het verkapte verhaal is over zijn eigen leven. Die vraag kwelt Vincent voortdurend: in hoeverre schrijf ik een mooie roman en in hoeverre buig ik voor de behoefte van de massa om een waargebeurd verhaal te willen lezen? Schrijf ik de pijn van me af, of schrijf toe ik naar goedkoop effectbejag ?
Condities voldoet in veel aspecten aan het modern type roman waar breed gedragen kritiek op is geuit in het meest recente boekenweekessay Generaal zonder leger van Özcan Akyol: dat gaat over de moderne Nederlandse wereld van hippe, hoogopgeleide personages, die schrijven en te maken krijgen met interviews en uitgevers. Maar het zou de roman Condities absoluut te kort doen als het vizier daarop wordt gericht. Bovengenoemde kenmerken van de moderne roman vormen enkel het decor voor een intelligent verhaal over ziekte, pijn, verval en controle. Het boek zit niet alleen goed in elkaar, het is ook nog verrassend grappig geschreven met een sterk gevoel voor ironie. Het toont met name de sterke schrijfstijl van Heerma van Voss. Het verhaal is knap geconstrueerd, de humor is subtiel en goed geplaatst, de beschrijvingen zijn realistisch. Het leest absoluut anders dan de thriller Ultimatum waar de auteur ook aan mee schreef: Condities is traag en de spanning is meer op een abstracte manier aanwezig. Voor liefhebbers van literatuur met de grote L is deze roman een aanrader
Thomas Heerma van Voss is schrijver. In 2009 debuteerde hij met De Allestafel, maar hij werd echt geroemd toen in 2013 Stern verscheen. Daarna verschenen nog een verhalenbundel en thriller. Die laatste schreef hij samen met zijn broer Daan, en in 2020 verscheen Condities, zijn derde roman. Onder andere A.F.Th. van der Heijden noemde hem een van de grootste literaire talenten van ons land. Naast boeken schrijft Heerma van Voss ook interviews, opiniestukken en verhalen voor onder meer De Correspondent, NRC Handelsblad en de Volkskrant.
Condities is verschenen bij Das Mag Uitgeverij B.V. Ook als e-boek verkrijgbaar.
Waardering:
Boekbespreking door Robin Bongers
email mijGepubliceerd: 24-07-2020